از آنجا که در زمینه علم در تمدن اسلامی کمتر کارشده و آثار مستقل به ویژه بین پژوهشگران ایرانی، اندک است، توجه به سرگذشت مفهوم علم در تمدن اسلامی ضروری است. لذا بحث از مفهوم علم با شناخت مفهوم و جایگاه علم در تمدن اسلامی، همینطور با وضع کتاب و کتابخانه، علم در جامعه خودمان به لحاظ تعلیم و تربیت و نیز با وضع انبوهی از فریبکاریها در این زمینه و نیز داستانهای عقبماندگی و بدبختی که امروزه نصیب مسلمانان شده است، پیوند داده شده است. به این معنا که سعی شده، از دل بررسی مفهوم علم، نتایجی هم در آن عرصه‌ها ولو محدود گرفته شود.