| تاریخ ارسال: 1402/6/20 |
به گزارش روابط عمومی پژوهشگاه مطالعات فرهنگی، اجتماعی و تمدنی وزارت علوم (پمفات) میز تخصصی مهاجرت یکی از ۵ میز تخصصی در پژوهشگاه مطالعات فرهنگی، اجتماعی و تمدنی است که بر بنیان مطالعات »مهاجرت از ایران/ مهاجرت به ایران» به پژوهش‌های میدانی میپردازد و ضمن نقد نگاه خطی به مهاجرت، رویکردی چرخه‌ای به تحرک مکانی افراد داشته و پژوهش در هر سه بخش برون کوچی، مطالعات دیاسپورا و مهاجرت بازگشتی را در دستور کار خود قرار داده است.
زیست دانشجویی، هوش مصنوعی، علم سنجی و علوم شناختی چهار میز تخصصی دیگر پژوهشگاه مطالعات فرهنگی، اجتماعی و تمدنی هستند. مهم‌ترین وظایف میزهای تخصصی پژوهشگاه، رصد و ارزیابی مستمر وضعیت ساحت تخصصی ذی‌ربط، تعیین موضوعات و مسائل پژوهشی حائز اولویت، شناسایی و به فعلیت رساندن ظرفیت‌های پژوهشگاه برای فعالیت‌های علمی تحول‌آفرین، رایزنی برای اخذ سفارش‌های پژوهشی از دستگاه‌های مسئول، شناسایی محققان زبده، نظارت علمی بر حسن طراحی و اجرای پروژه‌های تحقیقی و نیز طراحی و برپایی نشست‌ها و همایش‌های تخصصی است.
خانم دکتر سعیدی سرپرست میز تخصصی مهاجرت در یادداشت ذیل چیستی، وضعیت و دورنمای میز تخصصی مهاجرت را تشریح نموده است. «توجه ویژه به اثربخشی سیاستی، تمرکز بر داده‌های میدانی و کیفی و هم چنین ورود به حوزه‌های مغفول از ویژگی‌های تحقیقات انجام گرفته در این میز پژوهشی است.»
چیستی، وضعیت و دورنمای میز تخصصی مهاجرت
امروزه مهاجرت به تجربه زیسته بسیاری از افراد مبدل شده و روند آن در سالهای اخیر بهصورت پرشتابی افزایش یافته است. با توجه به موقعیت استراتژیک ایران در منطقه خاورمیانه که به عنوان یکی از پرترافیک‌ترین گذرگاه‌های مهاجرتی در جهان محسوب می‌شود؛ ایران به طور همزمان کشور فرستنده، ترانزیت و مقصد مهاجرتی می‌باشد که این امر اهمیت موضوع مهاجرت را دوچندان می‌کند. میز مهاجرت که بر بنیان مطالعات «مهاجرت از ایران/ مهاجرت به ایران» به پژوهش‌های میدانی میپردازد ضمن نقد نگاه خطی به مهاجرت، رویکردی چرخه‌ای به تحرک مکانی افراد دارد و بر این اساس، پژوهش در هر سه بخش برون کوچی، مطالعات دیاسپورا و مهاجرت بازگشتی را در دستور کار خود قرار داده است.
میز مهاجرت پژوهشگاه تلاش دارد تا در سه حوزه پژوهشی، ترویجی و سیاستی به تولید محتوا بپردازد. در طی این سال‌ها مجموعا ۷ طرح پژوهشی اختتام یافته و چند طرح نیز در دست اجراست. عناوین برخی از این طرح پژوهشی عبارتند از:
زیست دانشجویی، هوش مصنوعی، علم سنجی و علوم شناختی چهار میز تخصصی دیگر پژوهشگاه مطالعات فرهنگی، اجتماعی و تمدنی هستند. مهم‌ترین وظایف میزهای تخصصی پژوهشگاه، رصد و ارزیابی مستمر وضعیت ساحت تخصصی ذی‌ربط، تعیین موضوعات و مسائل پژوهشی حائز اولویت، شناسایی و به فعلیت رساندن ظرفیت‌های پژوهشگاه برای فعالیت‌های علمی تحول‌آفرین، رایزنی برای اخذ سفارش‌های پژوهشی از دستگاه‌های مسئول، شناسایی محققان زبده، نظارت علمی بر حسن طراحی و اجرای پروژه‌های تحقیقی و نیز طراحی و برپایی نشست‌ها و همایش‌های تخصصی است.
خانم دکتر سعیدی سرپرست میز تخصصی مهاجرت در یادداشت ذیل چیستی، وضعیت و دورنمای میز تخصصی مهاجرت را تشریح نموده است. «توجه ویژه به اثربخشی سیاستی، تمرکز بر داده‌های میدانی و کیفی و هم چنین ورود به حوزه‌های مغفول از ویژگی‌های تحقیقات انجام گرفته در این میز پژوهشی است.»
چیستی، وضعیت و دورنمای میز تخصصی مهاجرت
امروزه مهاجرت به تجربه زیسته بسیاری از افراد مبدل شده و روند آن در سالهای اخیر بهصورت پرشتابی افزایش یافته است. با توجه به موقعیت استراتژیک ایران در منطقه خاورمیانه که به عنوان یکی از پرترافیک‌ترین گذرگاه‌های مهاجرتی در جهان محسوب می‌شود؛ ایران به طور همزمان کشور فرستنده، ترانزیت و مقصد مهاجرتی می‌باشد که این امر اهمیت موضوع مهاجرت را دوچندان می‌کند. میز مهاجرت که بر بنیان مطالعات «مهاجرت از ایران/ مهاجرت به ایران» به پژوهش‌های میدانی میپردازد ضمن نقد نگاه خطی به مهاجرت، رویکردی چرخه‌ای به تحرک مکانی افراد دارد و بر این اساس، پژوهش در هر سه بخش برون کوچی، مطالعات دیاسپورا و مهاجرت بازگشتی را در دستور کار خود قرار داده است.
میز مهاجرت پژوهشگاه تلاش دارد تا در سه حوزه پژوهشی، ترویجی و سیاستی به تولید محتوا بپردازد. در طی این سال‌ها مجموعا ۷ طرح پژوهشی اختتام یافته و چند طرح نیز در دست اجراست. عناوین برخی از این طرح پژوهشی عبارتند از:
- «دیپلماسی علمی: واکاوی همکاری بین‌المللی دانشگاهی با عراق».
- «فرصت‌ها و تهدیدهای اتباع خارجی (افغانستانی) در استان تهران».
- «فراتحلیل مهاجرت تحصیل کردگان از منظر ملاحظات جنسیتی».
- «مهاجرت‌های بازگشتی و راهبردهای ادغام مجدد».
- «تحلیل جنسیتی فرایند هویت‌یابی دانش آموزان افغانستانی در ایران».
- «جنسیت و بینالمللی‌سازی آموزش عالی: تجربه زیسته دانشجویان افغانستانی در ایران».
- «مهاجرت بازگشتی نخبگان و چالش‌های ادغام آنها در آموزش عالی ایران».
- «سیاستگذاری مهاجرت و پناهندگی: مطالعه موردی آلمان».
توجه ویژه به اثربخشی سیاستی، تمرکز بر داده‌های میدانی و کیفی و هم چنین ورود به حوزه‌های مغفول از ویژگی‌های تحقیقات انجام گرفته در این میز پژوهشی است. ارتباط مداوم با نهادهای سیاستگذار در حوزه مهاجرت در دستور کار میز مهاجرت قرار دارد و در حوزه‌های مختلفی طرف مشورت قرار می‌گیرد به عنوان مثال لایحه سازمان ملی مهاجرت، طرح همکاری با متخصصان ایرانی بازگشته به کشور در معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری، عضویت در اتاق فکر وزارت علوم در خصوص دانشجویان خارجی و اتاق فکر مهاجرت فرهنگستان علوم چند نمونه از فعالیت‌هایی است که نشان از کاربردی و مسئله محور بودن پژوهش‌های میز مهاجرت دارد.
در حوزه ترویجی هم علاوه بر برگزاری نشست سیاستی «وضعیت تحصیل کردگان ایرانی در چرخه مهاجرت» در آبان ۱۴۰۱ برگزار گردید. برگزاری مدرسه زمستانی مهاجرت، کنفرانس بین‌المللی مهاجرت‌های بین‌المللی و رویدادهای ماهانه بررسی متون تخصصی مطالعات مهاجرت در دستور کار این میز قرار دارد.
یکی از اهداف اصلی میز تخصصی مهاجرت، توسعه مطالعات مهاجرت در عرصه دانشگاهی ایران است که به دو دستاورد ارزشمند منجر شده است. با ارائه درس مردم‌شناسی مهاجرت در گروه مطالعات فرهنگی دانشگاه علامه طباطبایی در نیمسال تحصیلی پاییز ۱۴۰۱-۱۴۰۲ برای اولین بار درسی در خصوص مطالعات مهاجرت در سیستم آموزشی دانشگاهی ایران اجرا گردید. همچنین در تفاهم‌نامه‌ای که با دانشگاه علامه طباطبایی در آبان ۱۴۰۱ به امضا رسید همکاری مشترکی در جهت طراحی و تدوین رشته مطالعات مهاجرت برای اولین بار در ایران در جریان است.
دعوت به مشارکت
از همه پژوهشگران و علاقه‌مندان در راستای هم‌افزایی به منظور توسعه مطالعات مهاجرت به ویژه در حوزه مهاجرت نخبگان و متخصصان دعوت می‌شود که با میز تخصصی مهاجرت به انحای مختلف همکاری نماید.
در حوزه ترویجی هم علاوه بر برگزاری نشست سیاستی «وضعیت تحصیل کردگان ایرانی در چرخه مهاجرت» در آبان ۱۴۰۱ برگزار گردید. برگزاری مدرسه زمستانی مهاجرت، کنفرانس بین‌المللی مهاجرت‌های بین‌المللی و رویدادهای ماهانه بررسی متون تخصصی مطالعات مهاجرت در دستور کار این میز قرار دارد.
یکی از اهداف اصلی میز تخصصی مهاجرت، توسعه مطالعات مهاجرت در عرصه دانشگاهی ایران است که به دو دستاورد ارزشمند منجر شده است. با ارائه درس مردم‌شناسی مهاجرت در گروه مطالعات فرهنگی دانشگاه علامه طباطبایی در نیمسال تحصیلی پاییز ۱۴۰۱-۱۴۰۲ برای اولین بار درسی در خصوص مطالعات مهاجرت در سیستم آموزشی دانشگاهی ایران اجرا گردید. همچنین در تفاهم‌نامه‌ای که با دانشگاه علامه طباطبایی در آبان ۱۴۰۱ به امضا رسید همکاری مشترکی در جهت طراحی و تدوین رشته مطالعات مهاجرت برای اولین بار در ایران در جریان است.
دعوت به مشارکت
از همه پژوهشگران و علاقه‌مندان در راستای هم‌افزایی به منظور توسعه مطالعات مهاجرت به ویژه در حوزه مهاجرت نخبگان و متخصصان دعوت می‌شود که با میز تخصصی مهاجرت به انحای مختلف همکاری نماید.
دفعات مشاهده: 463 بار |
دفعات چاپ: 104 بار |
دفعات ارسال به دیگران: 0 بار |
0 نظر
