EN fa

کارگروه پایانی نشست تخصصی «آینده اندیشی، فرهنگ، آموزش و هوش مصنوعی»

 | تاریخ ارسال: 1401/4/25 | 
به گزارش روابط عمومی مؤسسه مطالعات فرهنگی و اجتماعی نشست تخصصی «آینده اندیشی، فرهنگ، آموزش و هوش مصنوعی» سه شنبه ۲۱ تیرماه با حضور جمعی از اساتید این حوزه در محل مؤسسه مطالعات فرهنگی و اجتماعی برگزار شد.
دکتر مسعود اسد پور در ابتدای کارگروه پایانی این نشست درباره هوش مصنوعی و اینکه چیستی و تبعات آن چیست گفت: چیزی که باعث شد هوش مصنوعی در این دهه‌ها خیلی پیشرفت کند نسل ۲ وب بود. نسل ۲ وب از زمانی شروع شد که سایت‌ها و پلتفرم‌هایی ایجاد کردیم که خود کاربران توانستند تولید محتوای آن را تهیه کنند و در واقع این موجب انقلابی در تولید محتوا شد. زبان فارسی چهارمین زبان در این زمینه بود. 
او با بیان اینکه تحقیقات هوش مصنوعی خیلی از ویکی‌پدیا استفاده می‌کند افزود: بعد از این‌ها شبکه‌های اجتماعی آمدند که توانستند همه این‌ امکانات را در کنار هم داشته باشند. بعد هم موبایل‌ها توانستند به جایی برسند که نقش یک کامپیوتر مجهز به دوربین و... باشند در واقع این شبکه‌های اجتماعی وارد زندگی ما شدند و هر فرد یک صدا و سیما در دست خودش دارد. 
او افزود: در شبکه‌های اجتماعی و پیام‌رسان‌های فارسی زبان ما حجم زیادی محتوا تولید می‌کنیم که در یک زمانی کانال‌های عمومی تلگرام بالاتر از ۳ میلیون متن تولید می‌شده است.الان حدود یک میلیون و ۵۰۰ مطلب را در روز داریم. بازدید در تلگرام در بعضی وقت ‌ها حدود ۶ میلیارد بازدید داشتیم الان میانگین ۳ میلیون داریم. همچنین متوسط بازدید هر مطلب در تلگرام هزار کلیک است. 
دکتر اسدپور درباره دلایل پیشرفت هوش مصنوعی عنوان کرد: مهمترین دلیلی که هوش مصنوعی رشد کرد پیشرفت سخت افزار بود. دیگری پیشرفت الگوریتم‌های ماشینی بود و همه اینها به واسطه این بود که کلان داده‌هایی بود که توسط وب ۲ ایجاد شده بود. بنابراین یکی از مهمترین پیشرفت ها دسترسی به این کلان داده بود. داده‌های فارسی مورد نیاز است که در جایی جمع‌آوری شود که ما سعی کردیم در دانشگاه این اطلاعات پایه را جمع آوری کنیم.
این استاد دانشگاه تهران افزود: بعضی از این داده‌ها منتشر شد مانند داده‌های کرونا. هدف ما این است که این داده‌ها را در اکوسیستم جمع‌آوری کنیم که در قالب چهار تیم این کار باید در کنار هم در این اکوسیستم انجام شود. برای درست کردن این اکوسیستم شش نوع ابزار مورد نیاز است. ابزار خیزش و جمع آوری اطلاعات ابتدا اطلاعات باید جمع آوری شود و در ادامه پردازش شود و حجم این اطلاعات بسیار عظیم است ابزارهایی که بتوانند اطلاعات ساختاری را پردازش کنند.
دکتر اسدپور گفت: بحث‌هایی که درباره آسیب‌های اجتماعی شش آسیب اجتماعی، اعتیاد، فرار از منزل و... دارد به صورت آنلاین ذخیره و تحلیل می‌شود و در ادامه روند انتشار را در روزهای مختلف می‌بینید. مثلا درباره اعتیاد که حدود  ۷۰ خبر از آن در خبرگزاری‌ها و رسانه‌ها منتشر شده است سامانه با ابزار هوش مصنوعی تشخیص داده که متن این اخبار یکسان است.
دکتر رضا حافظی نیز در ادامه این نشست با بیان اینکه سعی دارد تجربه دو کشور را نقد کند و این‌که چگونه دارد حکمرانی می]‌کند افزود: فناوری در سطوح مختلف نحوه حکمرانی و توسعه‌اش فرق می‌کند و به وفور در بازارهای کسب و کار این دو ...نوع وجود دارد. نظام حکمرانی فاوا با هم درتنیده است یعنی نمی‌توانید هوش مصنوعی را در نظر بگیرید بدون این‌که فناوری را در نظر بگیرید. و... مهمترین الزامات توسعه هوش مصنوعی یکی زیرساخت‌هاست که دو نوع است؛ یکی نرم و یک سخت است که ما در زمنیه سخت عقب افتادگی داریم اما در زمینه نرم کم نداریم. بخش دیگر نیروی انسانی است که بسیار روی آن تاکید می‌کنند. (در سه ماه شش هزار نفر در زمینه هوش مصنوعی از ایران مهاجرت کردند) یعنی ما اکوسیستم نداریم. 
او ادامه داد: بحث‌ دیگر ما تحقیق و توسعه است که در واقع این دو با هم مرتبط می‌شوند. درباره داده خیلی بحث وجود دارد. ما نیاز دارم که اولا داده در اختیار داشته باشیم و دوم حریم خصوصی حفظ شود و امروزه این بسیار مهم است که ابتدا حریم خصوصی حفظ شود و دوم این‌که تفسیر پذیر باشد. نکته بعدی اکوسیستم کسب و کار است. اما درباره بحث اخلاق و حقوق، همین خودروهای خودران یکی استفاده از هوش مصنوعی است. اگر ما سوار یکی از این خودروها باشیم و سر پیچ به یک عابر برخورد کنیم می‌گویند که مقصر نیست و... اینجا مسائل بسیار مهم است. ابتدا باید ببنیم کجا ایستاده‌ایم و منطق‌مان چیست؟ بعد بیاییم اخلاق درباره هوش مصنوعی بنویسیم و سیاست‌گذاری کنیم و در نکته آخر اجتماعی‌سازی است. 
او افزود: آمریکا کشوری است که رتبه یک را در هوش مصنوعی دارد. از کجا شکل گرفته است؟ اولین سیگنال قوی را در سال ۲۰۱۹ داریم. دولت هدفش را مشخص می‌کند در این زمینه. در اولویت‌های آنها هم این است که آدم‌های تاثیر گذار دانشگاهی در هوش مصنوعی داشته باشیم. نقدی که در اینجا داریم این است که ما کار می‌کنیم برای چاپ مقاله؛ اما چالش‌های آن این است که نیروی انسانی کم دارد. بنابراین به سراغ نیروی انسانی جاهای دیگر از جمله جهان سوم می‌رود و کانادا هم در این زمینه می‌ترسد. آمریکا می‌خواهد نفر اول توسعه و علم در هوش مصنوعی باشد. نقطه مقابل آن چین است. کانادا تصمیم گرفته است که با آمریکا رقابت نکند من یک اکوسیستم جهانی می‌بینم نقش استانداردگذار و پایشگر داشته باشیم.
دکتر حافظی گفت: پیشنهاد من این است که نقش دولت‌ها باید پسینی باشد. نباید پیشینی باشد. مسئله دیگر این است که تمام بازیگران در اسناد منعکس نمی‌شوند و در نهایت دولت به نقش تنظیم‌گری برسد. 
دکتر ساسان عظیمی نیز در این نشست درباره حکمرانی داده سخن گفت و افزود: ما اصطلاحی به عنوان حکمرانی داده داریم، این اطلاعات به خاطر این مهم است چون هوش مصنوعی بر اساس آن شکل می‌گیرد. اما بین حکمرایی و حکمروایی تفاوت است بنابراین وقتی درباره حکمراویی صحبت می‌کنیم درواقع داریم پالیسی میکینگ صحبت می‌کنیم. اینها همه قابل محاسبه است اما چون ما عادت نکرده‌ایم که محاسبه کنیم خنده‌دار است. اما ما می‌گوییم حتی ارتباط این‌ها هم قابل محاسبه است. با توجه به این‌که اولویت ما چه چیزی باشد می‌توانیم محاسبه کنیم و  برای ما سیاست‌گذاری می‌کند و حکمرانی کند. این متریک‌ها می‌توانند با هم ترکیب شوند که مسئله را بتوانیم با یک مالتی متریک بررسی کنیم. مسائل امروز دنیای ما بسیار پیچیده است که بعضی از افراد این کارها را دارند انجام می‌دهند. 
او گفت: امروز مسائل پیچیده‌تر شده پس به ابزارهای پیچیده تری نیازمندیم در دنیا حاضر سیاست‌گذاری بر اساس محاسبات انجام می‌شود. در ایران و جهان افرادی وجود دارند که مخالف این سیستم‌ها هستند چون منافعشان در خطر است. ما باید با این سیستم‌ها و حکمرانی جلوی این ها را بگیریم.
دکتر محمدرضا عیوضی دیگر سخنران این نشست بود که سخنرانی خود را با موضوع «هوش مصنوعی و منافع ملی» ارائه کرد و گفت: خاستگاه هوش مصنوعی را تمایل دارم از حوزه معرفت‌شناسی عقل انسان شروع کنم. یعنی عقلی که تلاش می‌کند که انسان را از مسیرها و مشکلات عبور بدهد و زندگی را تسلی ببخشد. هوش مصنوعی یک ریشه تاریخی دارد و صنعت عقل‌گرایی انسان است. امام علی می فرماید عقل انسان چیزی است که هم رضایت خدا را دارد و هم می‌تواند با آن به بهشت برود. بنابراین هوش مصنوعی نوعی شکل طبیعی عقل انسان است. 
او با بیان اینکه منافع ملی سه قلمرو کلیدی دارد افزود: یکی ورود به حوزه قدرت است. یک بعد دیگر منافع ملی هدف محور است. حوزه سوم منافع ملی بر اساس نگاه به امنیت و به تعبیری امنیت محور است. هوش مصنوعی پدیده‌ای تکامل یافته است که به ما قدرت می‌دهد، امنیت ما را تامین می‌کند و... از این منظر اگر نگاه کنیم مانند نمکی است که به غذا زده می شود که غذا را خوش‌مزه می‌کند اگر افراط و تفریط نشود. 
به گفته این استاد دانشگاه، هوش‌ مصنوعی فرصت‌ها و تهدیدهایی دارد؛ ابتدا این‌که هوش مصنوعی در چارچوب دولت هوشمند دارد توسعه پیدا می‌کند و در چارچوب دولت‌های غیر هوشمند هم جامعه را درگیر کرده است. فرصت دیگر این است که هوش مصنوعی ابزاری کارامد است. درتصمیم‌گیری‌ها و برنامه‌ریزی ...هوش مصنوعی می‌تواند در این زمینه نقش کلیدی داشته باشد. هوش مصنوعی ارتباط بسیار دقیقی با امنیت ملی دارد. کشورهایی که امنیت دارند قدرت هم دارند و اینها در کنار هم هستند بنابراین باید تلاش کنیم که هوش مصنوعی بین امنیت و قدرت پلی ایجاد کند. ارتقای سرمایه با کمک هوش مصنوعی ممکن است. 
دکتر عیوضی با بیان اینکه امروزه رایانه کمک کار و کمک کننده هوش مصنوعی به حساب می‌آید که هر کدام از این‌ها فرصت است عنوان کرد: اما تهدید هوش‌ مصنوعی دو دسته است؛ یکی سلبی و دیگری ایجابی. اگر با هوش مصنوعی بخواهیم قطع رابطه کنیم، اما یک تهدید ایجابی است که ما هوش مصنوعی را به عنوان یک پدیده مهم پذیرفته‌ایم بنابراین باید وارد چالش‌ها بشویم. منافع ملی در پارادوکس بین ثبات و تغییر ایجاد می‌شود. یکی از تهدیدهای هوش مصنوعی شکل‌گیری قرائت‌های مختلف است. 
او با تاکید بر اینکه در آینده اقتدار ملت‌ها در هوش مصنوعی است یادآور شد: در آینده با تغییر مشاغل روبرو خواهیم بود. در آینده توسعه یافتگی منوط به توسعه هوش مصنوعی است وتوسعه هوش مصنوعی یعنی رقابت بر سر سیطره زمان. دولت‌ها باید از هوش مصنوعی حمایت کنند که البته فقط اعتبار نیست بلکه یک شکل زیربنایی است. همچنین وابستگی دانشی، دومین چالش امنیتی است وسومین تغییر قوانین است چراکه نیاز داریم به تغییر اساسی در حوزه قانون‌گذاری که خلا زیادی در آن است. 
دکتر مهدی جوانمردی عضو هیئت علمی دانشگاه امیرکبیر آخرین سخنران این مراسم بود. او با اشاره به «هوش مصنوعی، انقلاب در صنعت حمل و نقل» گفت:  انقلاب در بحث حمل و نقل ظهور خودروها را شامل می شود. نسل جدید هوش مصنوعی مدرن است و انقلاب هایی را از آن انتظار داریم. بیش از یک قرن پیش با ظهور خوردرو انقلابی در صنعت حمل ونقل ایجاد شد و امروزه هم با ظهور خودروهای خودران  انتظار داریم که انقلابی در جهان باشد. در ایران ما از زمانی که می‌خواهیم به سر کار برویم حدود یک ساعت زمان می‌برد و برگشت هم همینطور در حالیکه با خودروهای خودران می‌توان دوساعت به بازدهی انسان اضافه شود. 
او در بخشی از سخنانش به خودروهای خودران پرداخت و سطح‌های مختلف ان را بیان کرد و افزود: در این باره شش سطح داریم. تا سطح دو کمک راننده هستند از سطح سه به بعد ما خودران را داریم. در سطح دنیا الان حدود ۴۰ میلیون خودرو وجود دارد، اگر میزان خط برنامه‌ای برای خودروهای خودران و جت بویینگ را مقایسه کنیم، در جت حدود ۱۵ هزار خط است اما در یک ماشین حدود ۱۵۰هزار خط برنامه است. در ماشین های خودران یکی از بحث‌های مهم داده‌ است. 
گام اول این است که  محیط شبیه سازی کنیم ومدلی برای خودرو داشته باشیم. بعد از ان برویم و در سطح شهر آن را آزمایش کنیم.
او با طرح این سؤال که اما چرا خودرو خودران انقلاب ساز است توضیح داد: ابتدا این‌که حذف هزینه راننده  است. بحث دیگر کاهش تصادفات رانندگی است. نود وهفت درصد از تصادفات حاصل خطای انسانی است. دربحث فرهنگی – اجتماعی چالش‌های مهمی وجود خواهد داشت. در طول این زمان تا کنون چند تصادف از خودروهای خودران داشتیم که مورد اعتراض بود اما در عوض هر دقیقه ۳ نفر با ماشین‌های کنونی کشته می شوند.
جوانمردی در پایان با بیان اینکه صنعت خودرو در صنعت چهارم پیشرو است و در ایران هم در اولویت‌های وزارت علوم انقلاب چهارم پررنگ است یادآور شد: ما در دانشگاه امیرکبیر با همکاری شرکت چادرملو بر انقلاب صنعتی چهارم متمرکز هستیم و در تلاش هستیم که موج‌های تحول دیجیتال در صنایع معدنی و فلزی را بررسی می‌کنیم و در واقع نقشه راه شرکت چادرملو را داریم بررسی می‌کنیم. البته در چالش‌های اجتماعی نگرانی حذف کار کارگران را داریم که در انقلاب‌های صنعتی دیگر هم داشته‌ایم. 


 
به منظور دریافت اطلاعات تکمیلی شامل چکیده سخنرانی ها و اسلایدهای ارایه شده در این نشست به نشانی زیر مراجعه کنید:
https://b۲n.ir/iscs-AI
  




CAPTCHA
دفعات مشاهده: 209 بار   |   دفعات چاپ: 44 بار   |   دفعات ارسال به دیگران: 0 بار   |   0 نظر