مقدمه
با گذشت حدود ۲۰ سال از عمر پژوهشگاه، متناسب با تحولات قابل توجه در ساختار و فعالیت مراکز آموزش عالی و همچنین عطف به چشم‌اندازهای ترسیم‌شده در اسناد بالادستی به‌خصوص اهداف گام دوم انقلاب اسلامی، ارتقا و تحول در این مرکز علمی به‌عنوان مرکز تخصصی دانشگاه پژوهی اجتناب‌ناپذیر است. برای شکل‌گیری هرگونه تحول، در گام نخست، بازخوانی و شفاف‌سازی فلسفه وجودی پژوهشگاه و تمییز مأموریت‌های آن از فعالیت سایر مراکز مأموریت محور مشابه زیرمجموعه وزارت عتف از اهمیت فوق‌العاده‌ای برخوردار است. انجام این کار، نه‌تنها فرصت لازم را برای تمرکز بر مأموریت‌های تعیین‌شده فراهم می‌آورد بلکه زمینه مساعدی را برای ارزیابی شایسته پیشرفت‌های حاصله و نقاط ضعف مؤسسه مهیا می‌کند. علاوه بر آن، روشن کردن مسیر حرکت پژوهشگاه متناسب با تغییرات فرهنگی و اجتماعی کشور، تحولات آموزش عالی در ایران و جهان و بنا به اقتضائات جامعه ایران، می‌تواند علاوه بر سیاست‌گذاری‌ها و برنامه‌ریزی‌های دقیق متناسب با اولویت‌ها، روش‌ها و ابزارهای موردنیاز، امکان بهره‌گیری از خدمات علمی پژوهشگاه از سوی دستگاه‌های مرتبط با نظام آموزش عالی را نیز فراهم سازد. در این جهت ، شایسته است ضمن بازخوانی فلسفه وجودی پژوهشگاه، اهداف و مأموریت‌های کلان و خُرد این مرکز پژوهشی مأموریت محور را تدقیق کنیم.
فلسفه وجودی پژوهشگاه:
- پژوهش علمی در ابعاد فرهنگی و اجتماعی علم و فناوری و نظام آموزش عالی
- توسعه و تقویت ادبیات فرهنگ‌پژوهی
- تربیت نیروی انسانی متخصص در حوزه فرهنگی و اجتماعی نظام علم، آموزش عالی و فناوری کشور
- ارائه مشاوره تخصصی در حوزه فرهنگی و اجتماعی آموزش عالی کشور
شعار پژوهشگاه: "پژوهشگاهی در مسیر خلق دانشگاه تمدن‌ساز"
نقاط تمرکز
الف) دانشگاه پژوهی
ب) علم و فناوری پژوهی
ج) فرهنگ پژوهی
🔻 اهداف و مأموریت‌های کلان
- پژوهش‌های نظری و کاربردی در جهت شناسایی مسائل و موضوعات آموزش عالی کشور و کمک به ارتقاء آن
- پژوهش و بسترسازی لازم جهت شکل‌گیری دانشگاه مطلوب ایرانی-اسلامی
- پژوهش در حوزه میدان دانشگاه (شامل کلاس‌های درس، فعالیت‌های فوق‌برنامه، تعاملات پیرامونی و غیره)
- پژوهش در حوزه نظام علم و فناوری
- انجام پژوهش در حوزه اخلاق حرفه‌ای و فرهنگ آکادمیک در دانشگاه
- پژوهش‌های نظری و کاربردی در باب نسبت و مناسبات دانشگاه و جامعه
- آینده‌نگری علم و فناوری و تبیین نقش فرهنگ در آن
- پژوهش‌های بنیادی و کاربردی در باب دانشگاه و فضای مجازی
- پژوهش در حوزه سیاست‌گذاری و حکمرانی نظام آموزش عالی
- پژوهش‌های بنیادی و کاربردی در حوزه مناسبات دانشگاه و تمدن نوین اسلامی
- پژوهش در حوزه کُنش سیاسی دانشگاهی
- پژوهش در حوزه دانشگاه و گفتمان انقلاب اسلامی
- پژوهش در حوزه تاریخ دانشگاه
- پژوهش در باب نسبت صیانت و ارتقاء زبان فارسی با دانشگاه
- تحقیق در باب تاریخ دانشگاه در ایران و دنیای اسلام و نسبت دانشگاه با سنت و مدرنیسم
🔻 سیاست‌های کلان پژوهشگاه
- تثبیت هویت پژوهشگاه در حوزه مطالعات فرهنگی و اجتماعی نظام آموزش عالی
- تأسیس دو قطب علمی فرهنگ پژوهی و دانشگاه پژوهی
- تربیت نیروی توانا در سه عرصه دانشگاه پژوهی، حکمرانی علمی و فرهنگ پژوهی
- حضور میدانی پژوهشگران مستقر و همکار پژوهشگاه در متن دانشگاه‌های کشور به‌منظور درک انضمامی و دقیق موضوعات و مسائل دانشگاهی
- ارتباط گسترده با محققان و استادان توانمند دانشگاهی و غیردانشگاهی به‌منظور بهره‌گیری از دانش آن‌ها در حوزه مأموریت‌های پژوهشگاه
- گسترش ارتباط و تعامل با دستگاه‌ها و مؤسسات دولتی و غیردولتی
- معرفی الگوهای برجسته دانشگاهی و علمی به‌منظور تقویت هویت‌های فرهنگی و علمی در آموزش عالی کشور
- ارتباط و تعامل هدفمند با اندیشمندان غیر ایرانی خصوصاً جهان اسلام در راستای اهداف پژوهشگاه
- رونق بخشی به آزاداندیشی، نقد، تضارب افکار علمی در نظام آموزش عالی
پژوهشکده‌ها:
🔶️ پژوهشکده فرهنگ‌پژوهی
🔸️ گروه مطالعات فرهنگی
🔸️ گروه مطالعات اجتماعی
🔸️ گروه مطالعات زنان
🔶️ پژوهشکده علم و فناوری
🔸️ گروه مطالعات ارتباطات و فضای مجازی
🔸️ گروه مطالعات علم و فناوری
🔸️ گروه مطالعات علوم انسانی اسلامی
🔶️پژوهشکده تمدن‌پژوهی
🔸️ گروه مطالعات آینده‌نگر
🔸️ گروه مطالعات حکمرانی آموزش عالی
🔸️ گروه مطالعات تمدن نوین اسلامی
|